Aktualności

Z dniem 1 stycznia 2020 r., weszła w życie zmiana ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej. Główną zmianą jest wprowadzenie przez ustawodawcę możliwości zbycia przedsiębiorstwa z zachowaniem koncesji i zezwoleń z nim związanych. Nowe przepisy mają na celu ułatwienie jednoosobowym przedsiębiorcom przekazywania swoich firm następcom prawnym, jak również w ich sprzedaży osobom trzecim, w tym spółkom prawa handlowego, na przykład w związku z planowaną emeryturą lub brakiem możliwości dalszego wykonywania działalności na skutek ograniczeń zdrowotnych. Dotychczas ciągłość przedsiębiorstwa w zakresie decyzji administracyjnych (do jakich należą między innymi koncesje i zezwolenia) mogła być zapewniona jedynie na wypadek śmierci przedsiębiorcy, nowelizacja ustawy wprowadza taką możliwość również za jego życia, nie ograniczając jednocześnie kontynuatorów do kręgu spadkobierców przedsiębiorcy. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, iż nabywcą przedsiębiorstwa może być również spółka prawa handlowego a zbycie przedsiębiorstwa może nastąpić zarówno w drodze umowy o zbycie przedsiębiorstwa, jak również w drodze wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki czyli aportu przedsiębiorstwa. Ustawodawca wprowadził jednak istotne ograniczenie, bowiem przepisy zapewniające nabywcy przedsiębiorstwa ciągłość w omawianym zakresie dotyczą tylko i wyłącznie sytuacji, w której przedsiębiorstwo zbywane jest w całości, zgodnie z jego definicją zawartą w Kodeksie cywilnym. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę, iż często na tym tle popełniane są błędy w przeprowadzaniu transakcji zbycia przedsiębiorstwa, w szczególności gdy w jego skład wchodzą nieruchomości. Należy dokładnie przeanalizować zamierzoną transakcję, bowiem w przypadku uznania, iż przedsiębiorstwo nie zostało zbyte w całości, zgodnie z nowelizacją omawianej ustawy koncesje i zezwolenia nabyte przez kontynuatora mogą być zagrożone

Art. 45c ust. 2 znowelizowanej ustawy, stanowi, iż organ administracji publicznej, który wydał decyzję związaną z przedsiębiorstwem, przenosi ją na nabywcę przedsiębiorstwa przez dokonanie zmiany takiej w zakresie jej adresata, jeżeli:
 

• spełnione są warunki do uzyskania pierwotnej decyzji,
• zostaną one przez kontynuatora potwierdzone dokumentami,
• nabywca oświadczy, że przyjmuje wszystkie warunki zawarte w tej decyzji i zobowiązuje się do wykonania związanych z nią obowiązków,
• nabywca przedłoży pisemną zgodę pozostałych nabywców przedsiębiorstwa na przeniesienie na niego decyzji związanej z przedsiębiorstwem - w przypadku gdy przedsiębiorstwo nabyło kilka osób.

W praktyce oznacza to, iż nabywca przedsiębiorstwa powinien spełnić takie same wymogi, jakie są stawiane wobec pierwotnego przedsiębiorcy, który uzyskał decyzję administracyjną. Przed przeprowadzeniem transakcji zbycia przedsiębiorstwa, należy zatem w szczególności dokonać analizy aktualnych wymogów stawianych przez ustawodawcę w zakresie danego typu działalności, bowiem organ przenoszący decyzję administracyjną jest zobowiązany przeprowadzić analizę wypełnienia wymogów ustawowych na dzień wydawania decyzji administracyjnej – może zatem zdarzyć się sytuacja, iż wymogi stawiane kontynuatorowi są inne niż te pierwotne.

W celu zachowania ciągłości decyzji, nabywca przedsiębiorstwa jest zobowiązany złożyć wniosek do organu, który wydał pierwotną decyzję w terminie 3 miesięcy od dnia nabycia przedsiębiorstwa. Przy zachowaniu opisanych powyżej warunków przez nabywcę przedsiębiorstwa organ jest zobligowany do przeniesienia na niego decyzji administracyjnej, w tym zakresie nie mamy do czynienia z tzw. „uznaniem administracyjnym”.

Nabywca przedsiębiorstwa może wykonywać działalność objętą daną decyzją administracyjną (na przykład w zakresie koncesji na sprzedaż alkoholu czy paliwa) już od momentu złożenia wniosku, po spełnieniu wyżej omawiany warunków. Jest to o tyle istotne z punktu widzenia zbywcy, jak również nabywcy przedsiębiorstwa, że przedsiębiorstwo zachowuje płynność w funkcjonowaniu i może w dalszym ciągu generować przychody. Należy pamiętać, iż od momentu złożenia wniosku o przeniesienie decyzji, kontynuator nie tylko może wykonywać daną działalność regulowaną, ale również jest zobowiązany do wykonywania wszelkich obowiązków z nią związanych, na przykład takich jak dokonywanie stosownych opłat czy wypełnianie obowiązków informacyjnych względem organu.

Podsumowując, nowelizacja przepisów zasługuje na aprobatę, gdyż ułatwia przekazywanie jednoosobowych firm z zachowaniem ciągłości ich funkcjonowania, co daje stronom transakcji pewność prawną co do możliwości kontynuowania prowadzenia firmy w jej dotychczasowym kształcie. Należy jednak do każdej takiej transakcji podchodzić z dużą ostrożnością, gdyż wymogi ustawowe są precyzyjne a brak ich spełnienia może spowodować niepowetowane straty dla obydwu przedsiębiorców, nowego i dotychczasowego.

Radca prawny, wspólnik kancelarii - Paweł Kulesza.