Aktualności

 

W czasie zagrożenia epidemiologicznego pracodawca może nakazać swoim pracownikom pracę zdalną. Wynika to z zapisów tzw. specustawy, czyli specjalnej ustawy dotyczącej szczególnych rozwiązań w walce z epidemią koronawirusa, która obowiązuje od 8 marca 2020 r.

Poniżej przedstawimy wyjaśnienia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczące pracy zdalnej. 

Czym jest praca zdalna?

Praca zdalna polega na wykonywaniu pracy poza miejscem jej stałego wykonywania na polecenie pracodawcy w celu przeciwdziałania COVID-19. 

Czy praca zdalna to telepraca?

Telepracą jest wykonywanie pracy regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Telepracownikiem jest więc pracownik, który wykonuje pracę w tych warunkach i przekazuje pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Może to być np. praca wykonywana na komputerze i przesyłana pracodawcy pocztą elektroniczną.

Praca zdalna może natomiast polegać także na tym, że pracownik wykonuje pracę np. w domu bez użycia środków komunikacji elektronicznej.  Przykładowo pracownik w domu analizuje dokumenty, pisze opinię odręcznie itp., a następnie przekazuje pracodawcy efekt swojej pracy w sposób uzgodniony z pracodawcą.

Czy pracownik może nie wyrazić zgody na pracę zdalną?

Decyzja o poleceniu pracy zdalnej leży wyłącznie w gestii pracodawcy. Pracownik może oczywiście oponować, ale jego sprzeciw nie wiąże w żaden sposób pracodawcy.

Obowiązkiem pracownika jest stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę (art. 100 § 1 k.p.). Dotyczy to także polecenia pracy zdalnej.

Odmowa wykonania polecenia pracodawcy, o ile nie jest ono sprzeczne z prawem lub umową o pracę, może skutkować nałożeniem na pracownika kary porządkowej. Pracodawca może stosować karę upomnienia lub nagany za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, jak również przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 108 § 1 k.p.).

Polecenie pracy zdalnej może zostać wydane w dowolnej formie, również ustnie. Jednakże, w interesie obu stron, czyli zarówno pracodawcy, jak i pracownika, jest potwierdzenie takiego faktu np. w piśmie skierowanym do pracownika czy służbowym e-mailu.

Wynagrodzenie pracownika wykonującego pracę zdalną nie ulegnie zmianie.

Jak długo można pracować zdalnie?

Przepisy prawa nie wskazują okresu wykonywania pracy zdalnej. Decyzja w tym zakresie należy do pracodawcy, może to być czas oznaczony, ale uzasadniony przeciwdziałaniem COVID-19.  Co ważne, art. 3 ustawy traci moc po upływie 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy.

Dlatego zasadnym jest stwierdzenie, że czas, na jaki pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej, nie może być dłuższy. Możliwe jest jednak zarówno skrócenie, jak i wydłużenie pierwotnie określonego okresu.

Czy pracodawca może polecić wykonywanie pracy zdalnej w innym miejscu niż dom pracownika?

Tak, z ustawy wynika, że pracodawca może powierzyć wykonywanie pracy zdalnej poza miejscem jej stałego wykonywania, czyli również w miejscu innym niż dom pracownika.

Czy pracodawca może zmusić pracownika do urlopu wypoczynkowego?

W przypadku zaległego urlopu wypoczynkowego, który nie został wykorzystany do 30 września następnego roku kalendarzowego, pracodawca ma prawo wysłać pracownika na zaległy urlop - nawet bez jego zgody – w tym, w okresie zagrożenia koronawirusem.

W czasie zagrożenia epidemiologicznego pracodawca może nakazać swoim pracownikom pracę zdalną. Wynika to z zapisów tzw. specustawy, czyli specjalnej ustawy dotyczącej szczególnych rozwiązań w walce z epidemią koronawirusa, która obowiązuje od 8 marca 2020 r.

Poniżej przedstawimy wyjaśnienia Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej dotyczące pracy zdalnej. 

Czym jest praca zdalna?

Praca zdalna polega na wykonywaniu pracy poza miejscem jej stałego wykonywania na polecenie pracodawcy w celu przeciwdziałania COVID-19. 

Czy praca zdalna to telepraca?

Telepracą jest wykonywanie pracy regularnie poza zakładem pracy, z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Telepracownikiem jest więc pracownik, który wykonuje pracę w tych warunkach i przekazuje pracodawcy wyniki pracy, w szczególności za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Może to być np. praca wykonywana na komputerze i przesyłana pracodawcy pocztą elektroniczną.

Praca zdalna może natomiast polegać także na tym, że pracownik wykonuje pracę np. w domu bez użycia środków komunikacji elektronicznej.  Przykładowo pracownik w domu analizuje dokumenty, pisze opinię odręcznie itp., a następnie przekazuje pracodawcy efekt swojej pracy w sposób uzgodniony z pracodawcą.

Czy pracownik może nie wyrazić zgody na pracę zdalną?

Decyzja o poleceniu pracy zdalnej leży wyłącznie w gestii pracodawcy. Pracownik może oczywiście oponować, ale jego sprzeciw nie wiąże w żaden sposób pracodawcy.

Obowiązkiem pracownika jest stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę (art. 100 § 1 k.p.). Dotyczy to także polecenia pracy zdalnej.

Odmowa wykonania polecenia pracodawcy, o ile nie jest ono sprzeczne z prawem lub umową o pracę, może skutkować nałożeniem na pracownika kary porządkowej. Pracodawca może stosować karę upomnienia lub nagany za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, jak również przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 108 § 1 k.p.).

Polecenie pracy zdalnej może zostać wydane w dowolnej formie, również ustnie. Jednakże, w interesie obu stron, czyli zarówno pracodawcy, jak i pracownika, jest potwierdzenie takiego faktu np. w piśmie skierowanym do pracownika czy służbowym e-mailu.

Wynagrodzenie pracownika wykonującego pracę zdalną nie ulegnie zmianie.

Jak długo można pracować zdalnie?

Przepisy prawa nie wskazują okresu wykonywania pracy zdalnej. Decyzja w tym zakresie należy do pracodawcy, może to być czas oznaczony, ale uzasadniony przeciwdziałaniem COVID-19.  Co ważne, art. 3 ustawy traci moc po upływie 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy.

Dlatego zasadnym jest stwierdzenie, że czas, na jaki pracodawca może polecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej, nie może być dłuższy. Możliwe jest jednak zarówno skrócenie, jak i wydłużenie pierwotnie określonego okresu.

Czy pracodawca może polecić wykonywanie pracy zdalnej w innym miejscu niż dom pracownika?

Tak, z ustawy wynika, że pracodawca może powierzyć wykonywanie pracy zdalnej poza miejscem jej stałego wykonywania, czyli również w miejscu innym niż dom pracownika.

Czy pracodawca może zmusić pracownika do urlopu wypoczynkowego?

W przypadku zaległego urlopu wypoczynkowego, który nie został wykorzystany do 30 września następnego roku kalendarzowego, pracodawca ma prawo wysłać pracownika na zaległy urlop - nawet bez jego zgody – w tym, w okresie zagrożenia koronawirusem.