Aktualności

Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W przypadku, w którym ww. umowa zostaje zawarta między wspólnikiem spółki komandytowej (dający pożyczkę), a spółką komandytową (biorący pożyczkę), od zawartej pożyczki koniecznym będzie uiszczenie podatku w wysokości 0,5 % podstawy opodatkowania.

Choć w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych umowa pożyczki udzielona spółce nie jest zmianą umowy spółki, to jednak odmiennie wygląda to w przypadku podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC), gdzie zgodnie art. 1 ust. 3 pkt 1 ustawy PCC za zmianę umowy spółki osobowej (więc również komandytowej) uważa się m.in. pożyczkę udzieloną spółce przez wspólnika. Warto zaznaczyć, na literalne brzmienie powyższego przepisu, stanowi o „pożyczce udzielonej przez wspólnika”. Tym samym za zmianę umowy spółki nie uważa się pożyczki udzielonej na rzecz spółki komandytowej przez osobę trzecią, która to pożyczka, choć też opodatkowana PCC (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy PCC) nie jest pożyczką udzielaną przez wspólnika. Różnice te mają dalej idące skutki m.in. na gruncie art. 7 ust. 5 pkt. 1 ustawy PCC (t.j. stawki sankcyjnej).

Z uwagi na fakt, że pożyczka udzielona przez wspólnika na rzecz spółki komandytowej na gruncie podatku PCC jest zmianą umowy spółki podlega ona opodatkowaniu stawką 0,5 % (tak art. 1 ust. 1 pkt. 2 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt. 9 ustawy PCC). Obowiązek podatkowy obciąża spółkę komandytową od chwili zawarcia umowy pożyczki (por. Wyrok WSA w Lublinie z dnia 6 października 2017 r., sygn. akt: I SA/Lu 592/17) i jest niezależny od tego czy faktycznie doszło do wydania pieniędzy na rzecz spółki – zgodnie bowiem z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 lutego 2010 r., sygn. akt: II FSK 1548/08: „Przedmiotem podatku od czynności cywilnoprawnych nie jest jednak sam fakt świadczenia na podstawie umowy pożyczki, lecz fakt zawarcia umowy, w której jedna ze stron czyli pożyczkodawca jest zobowiązany, a druga ze stron, to jest pożyczkobiorca jest uprawniony do otrzymania określonego świadczenia. Oświadczenie woli wskazujące na zamiar dokonania kompensaty jako sposobu umorzenia wzajemnych zobowiązań pomiędzy pożyczkodawcą i pożyczkobiorcą jest elementem odrębnej, aniżeli pożyczka, czynności prawnej. Czynność ta jest natomiast obojętna z punktu widzenia obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.”

Choć art. 1 ust. 3 pkt. 1 w zw. z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy PCC stanowi o opodatkowaniu pożyczki udzielonej przez wspólnika spółce osobowej, to jednak mimo treści kodeksu spółek handlowych, opodatkowanie to nie dotyczy spółki komandytowo-akcyjnej, która na gruncie ustawy PCC nie jest uznawana za spółkę osobową, ale kapitałową co związane jest ściśle z prawodawstwem europejskim (por. wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 22 kwietnia 2015 r. w sprawie C-357/13 Drukarnia Multipress sp. z o.o. v. Ministrowi Finansów).

Kwestie dot. opodatkowania pożyczki udzielonej przez wspólnika na rzecz spółki komandytowej występują również na gruncie podatków dochodowych oraz podatku VAT.

Autor:

Tomasz Manterys- radca prawny w Kancelarii Radców Prawnych Primo Lege