Aktualności

To już trzeci artykuł dotyczący skutków podatkowych udzielenia pożyczki. Poprzednio omówione zostały umowy zawierane pomiędzy przedsiębiorcami oraz spółką i jej wspólnikami. Natomiast przedmiotem dzisiejszej analizy będzie zawarcie umowy pomiędzy osobami fizycznymi, czyli szeroko rozumiany obrót nieprofesjonalny. W tym przypadku przepisy nie wzbudzają już tak istotnych wątpliwości interpretacyjnych, warto jednak mieć świadomość istniejących obowiązków.

Umowa pożyczki jest jedną z czynności cywilnoprawnych, z którą ustawa o PCC[1] wiąże skutki podatkowe. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności, czyli w dniu zawarcia umowy pożyczki. Podatek ten obciąża biorącego pożyczkę. Stawka podatku wynosi 0,5%, zaś podatek jest wyliczany od wartości pożyczki. Podatek powinien zostać uregulowany w terminie 14 dni. W tym celu należy złożyć deklarację PCC-3 w urzędzie skarbowym właściwym ze względu na miejsce zamieszkania pożyczkobiorcy.

Ustawa o PCC reguluje jednak kilka zwolnień podatkowych:

1. pomiędzy dowolnymi osobami – jeżeli wartość pożyczki nie przekracza 1.000 zł,
2. pomiędzy osobami, należącymi do tzw. „0” grupy podatkowej,  na następujących zasadach:
   1. umowa pożyczki jest zawierana pomiędzy osobami, o których mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn[2], czyli pomiędzy małżonkami, zstępnymi (np. rodzic-dziecko, dziadek-wnuk), wstępnymi (dziecko-rodzic), rodzeństwem, a także z pasierbem, ojczymem i macochą,
   2. kwota pożyczki objętej tym zwolnieniem jest dowolna,  
   3. pożyczkobiorca złoży deklarację w terminie 14 dni od dnia otrzymania pożyczki, za wyjątkiem, gdy umowa została zawarta w formie aktu notarialnego – w takim przypadku zgłoszenia dokonuje notariusz,
   4. pożyczkobiorca może udokumentować otrzymanie pożyczki na rachunek płatniczy, inny rachunek w banku lub w SKOKu – a zatem pożyczka nie może zostać udzielona w formie gotówkowej,
3. pomiędzy osobami należącymi do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy o podatku od spadków i darowizn, na następujących zasadach:
   1. umowa pożyczki jest zawierana pomiędzy małżonkami, zstępnymi, wstępnymi, rodzeństwem a także z pasierbem, zięciem, synową, ojczymem, macochą i teściami. Jest to zatem szerszy krąg osób niż w tzw. grupie „0”,
   2. kwota pożyczki nie przekracza 10.434 zł.

Autor:
Bartosz Szrama - radca prawny w Kancelarii Radców Prawnych Primo Lege