Aktualności

Podstawa prawna:

ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz.U.2017.776 t.j. z dnia 2017.04.13), dalej jako: pwp

 

Warto na wstępie zaznaczyć, że przedstawiona analiza ma skrótowy charakter, wobec czego niektóre zagadnienia zostały przedstawione w uproszczony sposób. Niemniej jednak zawiera ona główne elementy postępowania w przedmiocie udzielenia patentu i z pewnością przybliży Czytelnikom główne ramy proceduralne oraz zakres ochrony wynikającej z patentu.

Jak wspomniano w pierwszym artykule, ochrona patentowa przejawia się w tym, że uprawniony z patentu jako jedyny na terenie RP może korzystać z wynalazku w sposób zarobkowy lub zawodowy. Jest to prawo skuteczne względem każdego uczestnika obrotu gospodarczego. Tym samym, w przypadku użycia opatentowanego wynalazku przez innego przedsiębiorcę, uprawniony z patentu może zgłosić odpowiednie roszczenia – o których poniżej.

Należy podkreślić, że ochrona wynikająca z patentu jest skuteczna przez 20 lat od momentu zgłoszenia wynalazku. Tym samym, decyzja Urzędu Patentowego RP o przyznaniu patentu wywołuje skutki wsteczne. Jest to rozwiązanie faworyzujące uprawnionego z patentu, bowiem jak wskazano wcześniej uczestnicy obrotu na ogół mogą się dowiedzieć o dokonaniu zgłoszenia wynalazku dopiero z momentem ogłoszenia, co następuje zazwyczaj po 18 miesiącach od zgłoszenia.

W ramach patentu można udzielić licencji na jego używanie – czyli upoważnienia do korzystania z wynalazku w wyznaczonym zakresie, zazwyczaj za odpowiednią opłatą. Ustawa przewiduje, że udzielenie licencji może nastąpić na podstawie umowy (do czego wymagana jest zgodna wola obu jej stron), a także na mocy decyzji Urzędu Patentowego RP (czyli w drodze jednostronnego władczego aktu, wydawanego np. w sytuacji zagrożenia obronności państwa).

W przypadku naruszenia ochrony wynikającej z patentu, uprawniony może zgłaszać następujące roszczenia:

a) żądanie zaprzestania naruszenia,

b) żądanie wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści,

c) gdy naruszenie jest zawinione (czyli potocznie mówiąc – świadome) – naprawienie wyrządzonej szkody:

• na zasadach określonych w kodeksie cywilnym – poprzez złożenie pozwu, którym należy wykazać wysokość szkody i jej związek z naruszeniem, co wiąże się na ogół z długotrwałym i trudnym procesem,
• poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia za wykorzystanie wynalazku – jest to uproszenie dla uprawnionego, gdyż nie musi wykazywać wysokości poniesionej szkody

d) podanie do publicznej wiadomości części albo całości wyroku uwzględniającego roszczenia.

Zgodnie zaś z art. 288 pwp, powyższych roszczeń można domagać się dopiero po uzyskaniu patentu, czyli zakończeniu postępowania i wydaniu decyzji przez Urząd Patentowy. W przypadku zgłoszenia roszczenia do sądu przed wydaniem decyzji, sąd powinien odrzucić pozew. Ponadto przepis ten wskazuje na moment, od którego korzystanie z wynalazku przez podmiot trzeci narusza ochronę patentową. Zasadniczo jest to ogłoszenie zgłoszenia w Biuletynie Urzędu Patentowego.

Natomiast jeżeli uprawniony z patentu zawiadomi potencjalnego naruszyciela o dokonaniu zgłoszenia, to roszczenia mogą być dochodzone od chwili takiego zawiadomienia. Jest to nietypowe rozwiązanie, gdyż uprawniony może składać żądania zanim (o ile w ogóle) Urząd Patentowy przyzna mu ochronę, ale ich dochodzenie przed sądem może nastąpić dopiero po przyznaniu patentu.

aplikant radcowski Bartosz Szrama