Aktualności

Od soboty 28 listopada 2020 roku zaczęło obowiązywać Rozporządzenie Rady Ministrów z 26 listopada 2020 r. w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz.U. poz. 2091). Paragraf 25 powołanego rozporządzenia przewiduje, iż do dnia 27 grudnia 2020 r. nakłada się obowiązek zakrywania, przy pomocy odzieży lub jej części, maski, maseczki, przyłbicy albo kasku ochronnego, (…), ust i nosa  w miejscach ogólnodostępnych, w tym w zakładach pracy, jeżeli w pomieszczeniu przebywa więcej niż 1 osoba (….). Rozporządzenie nie przewiduje wyłączenia od tego zakazu, poza przeciwskazaniami zdrowotnymi do noszenia maski. Samo rozporządzenie nie przewiduje kar za naruszenie regulowanych w nim obowiązków. Należy jednak wskazać, że zostało ono wydane na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r.  o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Ustawa ta przewiduje szereg kar pieniężnych w art. 48a. Został on skonstruowany w następujący sposób: Kto w stanie zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii nie stosuje się do ustanowionych na podstawie art. 46 lub art. 46b nakazów, zakazów lub ograniczeń, (…), podlega karze pieniężnej w wysokości od 5000 zł do 30 000 zł.

Należy zatem zauważyć, że przepisy nakładają obowiązek zakrywania ust i nosa. Obowiązek ten dotyczy osób przebywających w miejscach ogólnodostępnych, w tym w zakładzie pracy. Za naruszenie obowiązku może zostać nałożona kara pieniężna. Jednocześnie wydaje się, iż nie ma podstawy prawnej, by nałożyć karę pieniężną na pracodawcę za to, że jego pracownik nie zakłada maski. Kara może zostać nałożona na pracownika, gdyż to on jest adresatem obowiązku.

Niezależnie jednak od powyższych wniosków, nie można wykluczyć kontroli w zakładzie pracy. Warto zatem wskazać, że zgodnie z art. 237⁶ kodeksu pracy, pracodawca zobowiązany jest nieodpłatnie zapewnić pracownikowi środki ochrony indywidualnej. Wobec tego przyjmuje się, że pracodawca powinien udostępnić maseczki pracownikowi, jeżeli ten jej nie posiada. Przepisy nie nakazują, by maseczka spełniała określone normy, powinna jedynie zasłaniać usta i nos. Jeżeli pracownik odmawia założenia maseczki, to pracodawca może wydać polecenie służbowe jej założenia. Jeżeli polecenie jest nieskuteczne, to pracodawca nie powinien dopuścić pracownika do pracy. Uprawnione jest również stosowanie środków dyscyplinujących, jak nagany, upomnienia, a także kar porządkowych – choć ostatni obowiązek bywa dyskusyjny (z powodu kwestionowania prawidłowości wprowadzenia obowiązku zasłaniania ust i nosa na mocy rozporządzenia).

radca prawny Bartosz Szrama