Aktualności

1 stycznia 2026r.  wejdą w życie przepisy, które na nowo zdefiniują pojęcie "stażu pracy", wpływając na dostęp do wielu uprawnień pracowniczych.

Co to jest staż pracy i dlaczego jest ważny?
Staż pracy to łączny okres zatrudnienia, od którego zależą podstawowe uprawnienia pracownicze. Obecnie obejmuje on okresy pracy na podstawie umowy o pracę. Dodatkowo do stażu pracy wlicza się m.in. okres nauki, służba wojskowa, prowadzenie gospodarstwa rolnego.

Od stażu pracy zależy m.in.:
•    długość urlopu wypoczynkowego: 20 dni (przy stażu poniżej 10 lat) lub 26 dni (przy stażu co najmniej 10 lat).
•    wysokość dodatków stażowych: Wypłacanych w sektorze publicznym.
•    okres wypowiedzenia umowy o pracę.
•    prawo do nagrody jubileuszowej i odpraw.

Obecnie praca na umowie zlecenia, umowie o dzieło czy prowadzenie własnej działalności gospodarczej nie wlicza się do tego stażu. W 2026 roku ta sytuacja ulegnie zmianie.

Co się zmieni?
Najważniejszą zmianą jest włączenie umów cywilnoprawnych (zlecenia, o dzieło) oraz okresów samozatrudnienia do ogólnego stażu pracy.
Oznacza to, że osoba, która przez 5 lat pracowała na umowę-zlecenie, a następnie podjęła pracę na umowę o pracę, już po 5 kolejnych latach (a nie 10, jak dotychczas) osiągnie próg 10 lat stażu pracy i zyska prawo do 26 dni urlopu wypoczynkowego rocznie.

Przykład:
•    dotychczas: Pracownik z 8-letnim stażem na umowę o pracę i 4 latami pracy na zleceniu miał prawo do 20 dni urlopu.
•    po zmianach (od 2026 r.): Ten sam pracownik będzie miał zaliczone łącznie 12 lat stażu pracy i zyska prawo do 26 dni urlopu.

Uwaga: Nowe przepisy będą dotyczyć zarówno obecnych, jak i przyszłych okresów pracy. Jeśli pracowano na zleceniu w przeszłości, ten czas również zostanie wliczony do stażu po wejściu w życie ustawy.

Nowe okresy zatrudnienia, które wliczane będą do stażu pracy: 

-    umowa o pracę;
-    służba w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, Służbie Wywiadu Wojskowego, Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, Biurze Ochrony Rządu, Służbie Ochrony Państwa, Służbie Więziennej, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Marszałkowskiej i Służbie Celno-Skarbowej;
-    okres prowadzenia pozarolniczej działalności oraz okresy pozostawania osobą współpracującą w ramach tej działalności;
-    wykonywanie umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług np. umów uaktywniających dla niań sprawujących opiekę nad dziećmi;
-    wykonywanie pracy na podstawie umowy agencyjnej;
-    współpracowanie z osobą, która pracuje na podstawie umowy zlecenie lub agencyjnej;
-    pozostawanie członkiem rolniczej spółdzielni produkcyjnej;
-    pozostawanie członkiem spółdzielni kółek rolniczych;
-    praca za granicą u pracodawcy zagranicznego (inną niż na podstawie umowy o pracę);
-    odpłatna pracę wykonywaną przez skazanego (inną niż na podstawie umowy o pracę i umowy o dzieło).

Wdrażanie nowych przepisów zostało rozłożone w czasie i obejmie dwa sektory rynku pracy:
1. Sektor publiczny: 1 stycznia 2026 r.
2. Sektor prywatny: 1 maja 2026 r.  - pierwszego dnia miesiąca po upływie 6 miesięcy od ogłoszenia ustawy

Jak udokumentować staż pracy:
Pracownik ma 24 miesiące na zebranie dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia sprzed 1 stycznia 2026 r. W celu udokumentowania stażu pracy, należy złożyć wniosek do ZUS o wydanie zaświadczenia. Następnie ZUS wydaje potwierdzenie, a dokumenty trafiają do pracodawcy, który je weryfikuje. Po weryfikacji pracodawca wprowadza zmiany w aktach pracowniczych.

PODSUMOWANIE
Nowelizacja Kodeksu Pracy z 2026 roku to krok w stronę ujednolicenia rynku pracy i docenienia doświadczenia zdobytego poza tradycyjną umową o pracę. Zarówno pracownicy, jak i działy HR muszą być przygotowane na przeliczenie stażu pracy i aktualizację uprawnień urlopowych oraz dodatków stażowych.