Aktualności

Zgodnie z art. 106 Kodeksu spółek handlowych:„ Umowa spółki komandytowej powinna być zawarta w formie aktu notarialnego”. Natomiast w art. 73 § 2 Kodeksu cywilnego wskazano: „Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej inną formę szczególną, czynność dokonana bez zachowania tej formy jest nieważna. Nie dotyczy to jednak wypadków, gdy zachowanie formy szczególnej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej”.

Powyższe oznacza, że niezachowanie formy aktu notarialnego przy zawarciu umowy spółki komandytowej, powoduje bezwzględną nieważność takiej umowy (brak wywołania nią jakichkolwiek skutków prawnych). Sąd rejestrowy do którego zostanie zgłoszony wniosek o rejestrację spółki komandytowej odmówi jej wpisania do rejestru przedsiębiorców.
Jeżeli wspólnicy (wadliwie zawartej umowy spółki) nadal będą chcieli założyć spółkę komandytową, koniecznym będzie ponowne zawarcie umowy spółki, tylko że tym razem już przed notariuszem w formie aktu notarialnego. Umowa spółki komandytowej zawarta w innej formie niż forma aktu notarialnego nie może być bowiem konwalidowana (zob. J. Szwaja, w: S. Sołtysiński i in., KSH. Komentarz, t. 1, 2001, s. 713).

W przypadku zmiany umowy spółki komandytowej, także wymagane jest zachowanie formy aktu notarialnego. Zgodnie bowiem z art. 2 Kodeksu spółek handlowych w zw. z art. 77 § 1 Kodeksu cywilnego - Uzupełnienie lub zmiana umowy wymaga zachowania takiej formy, jaką ustawa lub strony przewidziały w celu jej zawarcia.

Warto wskazać na zagadnienie związane z formą zawarcia pełnomocnictwa do zawarcia umowy spółki komandytowej, ponieważ brak w tym zakresie regulacji podobnej do tej z art. 106 Kodeksu spółek handlowych. I tak zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego – Izba Cywilna z dnia 27 lutego 2009 r., sygn. akt: II CSK 509/08, także pełnomocnictwo do zawarcia umowy spółki komandytowej wymaga formy aktu notarialnego. Zgodnie z wyżej wymienionym postanowieniem Sądu Najwyższego: „Na tle umowy założycielskiej spółki komandytowej pojawia się występujące w sprawie zagadnienie dotyczące formy podejmowanej uchwały o udzieleniu pełnomocnictwa do jej zawarcia. Rację ma Sąd Okręgowy, wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego, że kodeks spółek handlowych nie zawiera regulacji tej kwestii. Oznacza to, że należy poprzez art. 2 KSH sięgnąć do unormowań zawartych w kodeksie cywilnym, w szczególności do art. 99 KC., który znajduje tu zastosowanie wprost, gdyż nie sprzeciwia się temu właściwość (natura) stosunku spółki. Dodać można, że ta reguła dotyczy wszystkich wypadków, w których kodeks spółek handlowych wymaga formy aktu notarialnego dla umowy spółki handlowej.”

Na zakończenie należy wyjaśnić dlaczego ustawodawca zdecydował się na tak daleko idącą formę prawną umowy spółki komandytowej. W nauce prawa wskazuje się, że forma aktu notarialnego podyktowana jest koniecznością ochrony komandytariusza jako wspólnika pasywnego, a także tym, że stanowi gwarancję ostrożności i świadomości podejmowanych decyzji, jak również ma utrudnić uchylanie się od podejmowanych decyzji (tak: Z. Jara (red.), Kodeks spółek handlowych. Komentarz. Wyd. 4, Warszawa 2022).

Autor:
Tomasz Manterys- radca prawny w Kancelarii Radców Prawnych Primo Lege