Aktualności

Każdy z podmiotów prowadzących działalność gospodarczą musi liczyć się z tym, że może zostać poddanym różnym typom kontroli ze strony organów administracyjnych. W przypadku obowiązków podatkowych przedsiębiorcy, warto wskazać na odrębną od kontroli podatkowej i postępowania podatkowego, procedurę zwaną czynnościami sprawdzającymi.

Czynności sprawdzające określone w dziale V Ordynacji podatkowej mogą być podejmowane przez organy podatkowe wobec: podatników, płatników i inkasentów. Czynności sprawdzające mogą oprócz wyżej wymienionych podmiotów być podejmowane także wobec kontrahenta podatnika - określane są wówczas mianem „kontroli krzyżowej”.

Przeprowadzanie czynności sprawdzających zostało powierzone organom I instancji:

1. w przypadku administracji rządowej - naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego,

2. w przypadku administracji samorządowej – wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa.

W wyjątkowych przypadkach, pozostających jednak poza tematem rozważań niniejszego artykułu, jest możliwość powierzenia uprawnień dokonywania czynności sprawdzających Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej (art. 272a Ordynacji podatkowej).

Zgodnie z art. 272 Ordynacji podatkowej Ustawodawca wyznaczył trzy zasadnicze cele czynnościom sprawdzającym, to jest:

1. sprawdzenie terminowości składania deklaracji podatkowych oraz wpłacania zadeklarowanych podatków (w tym pobieranych przez płatników i inkasentów);

2. stwierdzenie formalnej poprawności dokumentów określonych w art. 272 pkt 1 Ordynacji podatkowej

3. ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami

Zgodnie z art. 274 Ordynacji podatkowej w sytuacji stwierdzenia przez organy podatkowe, że deklaracja zawiera błędy rachunkowe lub inne oczywiste omyłki bądź że wypełniono ją niezgodnie z ustalonymi wymaganiami, organ podatkowy w zależności od charakteru i zakresu uchybień:

1. koryguje deklarację, dokonując stosownych poprawek lub uzupełnień, jeżeli zmiana wysokości zobowiązania podatkowego, kwoty nadpłaty, kwoty zwrotu podatku albo kwoty nadwyżki podatku do przeniesienia lub wysokości straty w wyniku tej korekty nie przekracza kwoty 5000 zł;

2. zwraca się do składającego deklarację o jej skorygowanie oraz złożenie niezbędnych wyjaśnień, wskazując przyczyny, z powodu których informacje zawarte w deklaracji podaje się w wątpliwość.

W większości przypadków czynności sprawdzające przeprowadza się w siedzibie organu podatkowego. Czynności sprawdzające charakteryzują się formalnym charakterem i obejmują sprawdzenie dokumentów podatkowych.

Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 marca 2007 r., sygn. akt: III SA/Wa 4029/06: „W myśl pkt 2 art. 272, czynności sprawdzające służą badaniu formalnej poprawności dokumentów takich jak deklaracja, w znaczeniu nadanym przez art. 3 pkt 5. Ocena formalnej poprawności ma na celu sprawdzenie czy dokument został sporządzony zgodnie z ustalonymi wymaganiami, a jeżeli takie wymagania wynikają z przepisów prawa, w szczególności z prawa podatkowego, czy nie zawiera błędów lub oczywistych omyłek. Celem czynności sprawdzających, zgodnie z pkt 3 art. 272, może być również ustalenie stanu faktycznego w zakresie niezbędnym do stwierdzenia zgodności z przedstawionymi dokumentami”.

W ramach czynności sprawdzających istnieje możliwość przeprowadzenia oględzin.

Czynności sprawdzające są procedurą, nie mającą ściśle wskazanego sposobu  rozpoczęcia w postaci aktu administracyjnego. Podatnik w ramach przepisów Ordynacji podatkowej jest wzywany do siedziby organu podatkowego, a z przeprowadzonych czynności sprawdzających sporządzany jest protokół, którego podpisanie przez osobę wezwaną stanowi zasadniczo zakończenie tego rodzaju postępowania.

 

Jeżeli potrzebują Państwo porady prawnej w zakresie prowadzonych wobec Państwa czynności sprawdzających, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.

 

Autor:
Tomasz Manterys- radca prawny w Kancelarii Radców Prawnych Primo Lege